■  بامسووليت سردبير

نوزدهم آذرماه برابر با دهم دسامبر، روز جهاني حقوق بشر است. مفهومي که با ژان ژاک روسو در قرارداد اجتماعي  به حوزه ادبيات سياسي جهانيان وارد شد و تا به امروز در کشورها و فرهنگ هاي مختلف بر سر آن نزاع و کشمکش است، اساس بحث نيز آن است که انسانها به ذات داراي حقوقي هستند که بايد آنها را پذيرفت و به آنها احترام گذاشت و نبايد به بهانه هاي مختلف حق خدادادي را از آنها سلب کرد. البته کرامت انساني و احترام به نوع انسان  به عنوان يک اصل در متون مقدس نيز تاکيد شده است، اما به عنوان يک دستاورد زميني بايد بگوييم بيانيه جهاني حقوق بشر محصول خرد جمعي همه شهروندان جهاني پس از جنگ  دوم جهاني  در1948 است، در اين بيانيه سي ماده اي براي اولين بار بشر تلاش کرده است حقوق انساني و اوليه اي براي همه انسانها از هر قوم، نژاد و آيين را لحاظ کند و خوشبختانه کشور ما نيز يکي از امضا کنندگان اين بيانيه است. بندهاي اول تا سوم اين بيانيه مي گويد: تمام انسانها آزاد زاده شده و در حرمت و حقوق با هم برابرند. عقلانيت و وجدان به آن‌ها ارزاني شده و لازم است تا با يکديگر عادلانه و انساني رفتار کنند. همه انسان‌ها بي هيچ تمايزي از هر سان که باشند، اعم از نژاد، رنگ، جنسيت، زبان، مذهب، عقايد سياسي يا هر عقيده ديگري، خاستگاه اجتماعي و ملي، دارايي، تولد يا در هر جايگاهي که باشند، سزاوار تمامي حقوق و آزادي‌هاي مطرح در اين «اعلاميه» اند. به علاوه، ميان انسان‌ها بر اساس جايگاه سياسي، قلمرو قضايي و وضعيت بين‌المللي مملکت يا سرزميني که فرد به آن متعلق است، فارغ از اينکه سرزمين وي مستقل، تحت قيمومت، غيرخودمختار يا تحت هرگونه محدوديت در حق حاکميت خود باشد، هيچ تمايزي وجود ندارد و ادامه داده است هر فردي سزاوار و محق به زندگي، آزادي و امنيت فردي است.

در بندهاي ديگر اين بيانيه جهاني هر نوع شکنجه اي مطرود دانسته شده و برابري همگان در برابر قانون را يک حق دانسته است. بيانيه جهاني حقوق بشر يک تلاش اساسي براي جامعه جهاني براي حرکت به صلح و مدار بوده است و تا به اکنون حتي مخالفان آن نتوانسته اند متني رقيب يا بديل  در برابر آن پيشنهاد دهند. سير تکاملي حرکت جهاني هم نشانه آن است دوران عقول مجرب است، شهروندان هر روز آگاه تر مي شوند و هر روز به حقوق خود اشراف بيشتري پيدا مي کنند و حقوق خود را مطالبه مي نمايند. دنياي امروز و فردا دنياي حقوق بشر است، بنابراين بهتر است دانايي خود را ارتقا دهيم و براي زندگي در دنياي حقوق شهروندان مهيا شويم.